Części mowy odmienne - kompleksowe powtórzenie
Części mowy odmienne stanowią fundamentalną część gramatyki języka polskiego. Ta strona zawiera szczegółowe informacje na temat pięciu głównych odmiennych części mowy: rzeczownika, czasownika, przymiotnika, liczebnika i zaimka. Każda z tych części mowy jest omówiona pod kątem pytań, na które odpowiada, oraz sposobów odmiany.
Definicja: Części mowy odmienne to te elementy języka, które zmieniają swoją formę w zależności od kontekstu gramatycznego.
Rzeczownik
Rzeczownik odpowiada na pytania "Kto?" lub "Co?" i odmienia się przez przypadki i liczby.
Przykład: Kot, pies, drzewo, człowiek.
Czasownik
Czasownik odpowiada na pytania "Co robi?" lub "Co się z nim dzieje?" i odmienia się przez osoby, tryby, czasy, liczby i strony.
Przykład: Bawi się, idzie, czyta.
Przymiotnik
Przymiotnik odpowiada na pytania "Jaki?", "Który?", "Czyje?" i odmienia się przez przypadki, rodzaje i liczby.
Przykład: Piękna, błękitny, zdrowy, wysokie.
Liczebnik
Liczebnik odpowiada na pytania "Ile?" lub "Który z kolei?" i odmienia się przez przypadki i rodzaje.
Przykład: Osiem, siódmy, półtora, niewiele.
Zaimek
Zaimki dzielą się na trzy kategorie:
-
Zaimek rzeczowy - odpowiada na pytania rzeczownika i odmienia się przez przypadki, liczby i rodzaje.
Przykład: Ja, ty, my, ktoś, coś.
-
Zaimek przymiotny - odpowiada na pytania przymiotnika i odmienia się przez przypadki, liczby i rodzaje.
Przykład: Mój, twój, wasz, taki, jaki, ta, inny, ci.
-
Zaimek liczebny - odpowiada na pytania liczebnika i odmienia się przez przypadki, liczby i rodzaje.
Przykład: Ile, tyle.
Odmiana przez przypadki
Highlight: Odmiana przez przypadki jest kluczowym aspektem gramatyki polskiej, szczególnie ważnym przy części mowy - powtórzenie klasa 8.
- Mianownik: Kto, co jest.
- Dopełniacz: Kogo, czego nie ma.
- Celownik: Komu, czemu przyglądam się.
- Biernik: Kogo, co widzę.
- Narzędnik: Z kim, z czym idzie.
- Miejscownik: O kim, o czym mówi.
- Wołacz: O! witaj, witajcie.
Odmiana przez rodzaje
Odmiana przez rodzaje obejmuje:
-
Liczba pojedyncza:
Męski pracował−on
Żeński pracowała−ona
Nijaki pracowało−ono
-
Liczba mnoga:
Męskoosobowy pracowali−oni
Niemęskoosobowy pracowały−one
Odmiana czasownika
Odmiana przez strony:
- Strona czynna: ktoś coś robi myje
- Strona bierna: uleganie czyjejś czynności jestmyte
- Strona zwrotna: wykonywanie czynności na sobie myjesię
Odmiana przez tryby:
- Tryb oznajmujący: wiadomość o wykonaniu jakiejś czynności kupuje
- Tryb przypuszczający: możemy to zrobić, jeszcze to nie nastąpiło kupiłbym
- Tryb rozkazujący: nakazanie przez mówiącego czynności kup
Odmiana przez liczby i osoby:
-
Liczba pojedyncza:
Ja: Jem
Ty: Jesz
On/ona/ono: Je
-
Liczba mnoga:
My: Jemy
Wy: Jecie
Oni/one: Jedzą
Vocabulary: Czasownik dokonany nazywa czynność bądź stan, która miała miejsce w przeszłości. W przypadku czasowników dokonanych nie istnieje czas teraźniejszy. Z kolei czasownik niedokonany wskazuje na trwanie oraz przebieg czynności, która nie jest zakończona opalacˊsię,jesˊcˊ,stacˊ,gryzˊcˊ,kierowacˊ.
Stopniowanie przymiotników
Highlight: Stopniowanie przymiotników polski ćwiczenia PDF są często wykorzystywane w przygotowaniach do sprawdzianu z części mowy klasa 8 z odpowiedziami.
-
Stopniowanie proste:
Polega na dodaniu do tematu fleksyjnego przymiotnika:
końcówki -szy lub -ejszy w stopniu wyższym, np. szybki - szybszy, ładny - ładniejszy
łącznie przedrostka naj- i końcówki -szy lub -ejszy w stopniu najwyższym, np. szybki - najszybszy, ładny - najładniejszy
-
Stopniowanie opisowe:
Polega na poprzedzeniu przymiotnika przysłówkiem posiłkowym:
bardziej w stopniu wyższym, np. zniszczony - bardziej zniszczony
najbardziej w stopniu najwyższym, np. zniszczony - najbardziej zniszczony
-
Stopniowanie nieregularne:
Występuje, gdy zmienia się temat fleksyjny stopniowanego przymiotnika.
Dotyczy tylko kilku przymiotników, np. duży - większy - największy
Example: Nieregularne stopniowanie przymiotników jest często tematem części mowy - ćwiczenia dla uczniów klasy 8.
Podsumowując, znajomość odmiennych części mowy i ich odmian jest kluczowa dla poprawnego posługiwania się językiem polskim. Wordwall części mowy Klasa 8 oraz części mowy - powtórzenie klasa 8 genially to popularne narzędzia do ćwiczenia tych zagadnień.