Podstawy reakcji redoks
Reakcje redoks to procesy chemiczne, w których zachodzą zmiany stopni utlenienia pierwiastków. Termin "redoks" pochodzi od połączenia słów redukcja i oksydacja utlenianie.
Definicja: Reakcje redoks to reakcje, podczas których zmieniają się stopnie utlenienia pierwiastków.
Nie każda reakcja chemiczna jest reakcją redoks. Na przykład:
Przykład: 3NaOH + H₂PO₄ → Na₃PO₄ + 3H₂O
W tej reakcji żaden pierwiastek nie zmienił stopnia utlenienia, więc nie jest to reakcja redoks.
Z drugiej strony, reakcja:
Przykład: 2Al + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂
Jest reakcją redoks, ponieważ glin i wodór zmieniły swoje stopnie utlenienia.
Highlight: Podczas reakcji redoks zmiana stopni utlenienia następuje dzięki przepływowi elektronów. Jeden pierwiastek oddaje elektrony, a drugi je pobiera.
Utlenianie i redukcja to dwa kluczowe procesy w reakcjach redoks:
Definicja: Utlenianie to podwyższanie stopni utlenienia w wyniku oddania elektronów walencyjnych.
Definicja: Redukcja to obniżanie stopni utlenienia w wyniku pobierania elektronów.
W reakcjach redoks występują dwa ważne pojęcia: utleniacz i reduktor.
Definicja: Utleniacz U to pierwiastek lub związek, który inne substancje utlenia, a sam się redukuje. Utleniacz obniża swój stopień utlenienia, odbierając elektrony od innych atomów.
Definicja: Reduktor R to pierwiastek lub związek, który inne substancje redukuje, a sam się utlenia. Reduktor podwyższa swój stopień utlenienia, oddając elektrony innym atomom.
Bilansowanie reakcji redoks i rozwiązywanie zadań z reakcji utleniania i redukcji wymaga zrozumienia tych podstawowych pojęć. Dla uczniów przygotowujących się do matury z chemii, reakcje redoks zadania maturalne często skupiają się na identyfikacji utleniacza i reduktora oraz na określeniu, które pierwiastki ulegają utlenianiu, a które redukcji.
